حرف زیاد داریم اما
ما همه کارگریم
از کوره اگر در برویم
آجر می شود نان مان


حسن_آذری

از خود سوال می کنم
آیا آنان که در کارخانه‌ی اسلحه سازی کار می کنند
کارگران مرگند؟
آنان که فروش لوازم آرایشی دارند
کارگران زیبایی؟
و من که شاعرم
من که سطر به سطر در هر شعر
خودم را تنهاتر می کنم
کارگر تنهایی‌ام؟
آیا آنان که خانه نشین زندان‌اند
کارگران آزادی بوده‌اند
و کارگردان
با ... دیدن ادامه ›› زندگی کارگرها بازی می کنند؟!

چیزی برای توضیح نیست
ما گرسنه ایم
و به هر قیمتی
و در هر کجا
کارگران مشغول کارند.


« محسن بیدوازی »
از کتاب بیدارخوابی
نشر مایا

حالا دیگر باید
با احتیاط کامل
معشوق هایمان را
آب را، غذا را، حتی هوایی را که به چشم نمی خورد
انتخاب کنیم.
روزگاری است پرمخاطره
سیاستمداران دنبال راهی اند
بمب های انبار شده، در دنیا را
بی اثر کنند
البته خیلی دیر به این فکر افتاده اند
کافی است فقط یک احمق
یک ... دیدن ادامه ›› جایی
انگشت روی دگمه بگذارد.
وحشت زده به هم تکیه داده ایم
در جستجوی بازگشت
به رحمی
امن
اما مدت هاست که اشتباه کرده ایم.
پناهندگان آواره شده اند
و آت و آشغال هایشان را
در خیابان ریخته اند
رهبرانی که یک زمانی خردمندانه سخن می گفتند
حالا چرندیات می بافند
مکث می کنند، ادامه می دهند، دور و بر را نگاه می کنند، گیج و ویج
و به جای سخنرانی واقعی
شعارهای دیوانه وار تحویل می دهند
این هزینه ای است که می پردازیم
نمی توان به عقب بازگشت
نمی توان جلوتر هم رفت
ناامیدانه آویزانیم
از میخ کوبیده بر این جهانی
که خود ساخته ایمش.



« چارلز_بوکوفسکی »

ترجمه: احمد_پوری

ادامه

به جای مقدمه :

حیرت به پرسش در آمده موجب بصیرت می شود ؛ اما حیرت زمانی که به پرسش درنیاید یعنی از طریق پرسش نفی نشود ، به جهل و لاابالیگری فکری می انجامد ...
تکرار حیرت ، تداوم روند شناخت انسانی است . آن که در ارتباط با جهان ، به طور مکرر با حیرت نوین و باز تولید شده مواجه نمی شود در روندشناخت جهان جایگاهی ندارد .

انسان با پرسشگری و پاسخی که به پرسش خود می دهد با جهان و با خود یگانه می شود. انسان در جهان به پرسش در نیامده، بیگانه است .

هر پرسش راستینی ، در اساس ... دیدن ادامه ›› ، پرسشگر را نیز در بر می گیرد ؛ او را از گمشدگی ، بیگانگی و بی پناهی می رهاند و به سمت هویت یافتن سوق میدهد. از این جاست که حتی هویت فردی ، متکی به پرسشگری انسان است .

پرسش فلسفی در پاسخ، رد و نفی نمی شود ؛ بلکه پاسخ پرسش را به سطحی بالاتر منتقل می کند و این حرکت در فلسفه هرگز پایان نمی یابد .

پرسشی که بر تخریب رابطه موجود انسان با موضوع پرسش استوار نگردد ، راستین نیست .

برخی موانع پرسشگری در جامعه ما :
نحستین رویکرد فکری مکتوب ایرانیان نسبت به جهان و خود ، آمیخته به پرسشگری بوده است گاتاهای زرتشت ، بازتاب برجسته و اصیل چنین رویکردی است ...

اما ذهن در طلب دانستن ایرانیان ، به مرور ، خصلت پرسشگری خود را از دست می دهد آنچنان که با گذشت چند قرن اوستا به وندیداد می رسد . وندیداد را می توان تحقق و بروز شریعت ایجابی در آیین زرتشتی داتست.

در قلمرو سیاست ،حکومت استبدادی ، مهمترین عامل به بن بست کشاندن و محال گردانیدن پرسشگری است. کافی است گفته شود ؛ پرسشگری تقلای ذهنی انسان برای نظارت بر جهان و جامعه انسانی است و حکومت استبدادی ، به عنوان حاکمیت خودکامگی ، با هر نوع نظارتی از سوی مردم در تضاد است.استبداد حکومت مطلقه است ...

پرسیدن اسطوره زدایی از امریست که به پرسش در می آید. هر آنچه به پرسش در آید عینیت می یابد .و استبداد ، غلبه ی تصور و ذهنیت اسطوره پردازی شده از واقعیت اجتماعی و سیاسی است . حکومت راز پردازی و ابهام سازیست .
پرسشگری در روابط انسانی ، حتی رابطه حکومت گران و مردمان ، نوعی برابری مدنی میان پرسشگر و مخاطب پرسش ایجاد می کند و استبدا ، حکومت نابرابری است.

در شیوه زندگی، ادغام در زندگی روزینه از مهمترین موانع پرسشگری است...

باور از نظر فکری و عادت از نظر عملی محصول عدم پرسشن اند ، ناپرسش گرانه اند...

مدرنیته عصر خطر کردن است ، از جمله از این رو است که هر چند مدرنیته پاسخ های بسیاری برای انسان فراهم می آوزد، اما اعتبار مدرنیته به پرسشهایی است که طرح کرده است ...

پایان بخش به جای مقدمه .

پ ن : نویسنده بخش به جای مقدمه را بخشی مستقل دانسته و می توان از آن چشمپوشی کرد . ولی من دریغم امد مختصری از این بخش نگذارم .

گاتها یا گاتاها قدیمترین بخش اوستا و تنها بخشی است که توسط زرتشت سروده شده شامل تعدادی سروده (اگر اشتباه نکنم ۱۷ سرود ) است که حجم بسیار کمی داره .پیشنهاد میکنم نگاهی بیاندازید وقتی نمیگیره در عوض با جهانبینی شگرف او که یکسر نگاهی به انسان و طبیعت داره و نه اسمان اشنا شوید.

هیچ چیز
بدتر از
هنرمند بی استعداد
نیست
بر خلاف با استعدادها
که تا دلت بخواهد
پر شر و شورند
و در هنرشان شکی نیست.
حالا شانس با ماست که
خیلی کم یکی از آنها را می بینیم
مگر گاهی
در یک مهمانی کوچک
یا در کسوت مجری
در کافه ای ارزان قیمت.
لازم ... دیدن ادامه ›› نیست زور بزنی
تا ببینی چه شکلی اند
فقط نگاه به یکی از آن ها
و گوش دادن به او
کافی است.
به نظر می رسد
یک قانون ازلی و ساده وجود دارد
هر چه استعداد
کمتر
تظاهر به هنر
بیشتر.



« چارلز_بوکوفسکی »
ترجمه: احمد_پوری

وقتی می گفتم وطن
رودخانه به رودخانه
مسیر مهاجرت ماهی های آزادش را از بر بودم
-مثل آب خوردن-


وقتی می گویم رودخانه
منظور شفافی دارم
یاد کودکی می افتم از دبستان میهن
که یعد از امتحانات خرداد
آب،تعلیمات دینی اش را با خود برد


گفتم دبستانُ
یاد ... دیدن ادامه ›› پسری افتادم 
که پرچم سرزمین اش را 
در حیاط مدرسه دوست داشت
نه روی تابوت عمویش


عمو که می گویم
سرباز وظیفه ای که رفته به جنگ
به مرخصی می آید
تا ما را ببرد فوتبال
با تیمی که هنوز
نامش را شهید نکرده اند
یا ببرد به ماهیگیری


وقتی می گویم سرباز
تف می کنم
به صورت ورق بازهایی که
سربازها را با سر به زمین کوبیدند

زمین که می گویم
یاد کره ای می افتم
که بر روی آن
دنبال وطن جدیدی گشته ام

وقتی می گویم وطن
منظورم جائیست که در حیاط زندان هایش
دستور پخت ماهی های آزاد
از بلندگوها پخش نمی شود
به وقت هواخوری زندانیان

وقتی می گویم زندان...
ساده گیر آورده اید ها
چیزی هم شما بگوئید



حسن_آذری

ما که خودمان را پنهان می کنیم
در تابستان
در چمدان های نقره ای
در سفرهایی به شمال
در عکس های دسته جمعی
در باران
در شادی مرطوب دریایی در رامسر

رنج
چگونه آدرس ها را پیدا می کند؟



« محسن بیدوازی »
از کتاب بیدارخوابی
نشر مایا

با تشکر از نیلوفر خانم که برگه کتاب را ساختند .

کتاب استبداد در ایران نوشته حسن قاضی مرادی چاپ سوم 1387

به جای مقدمه :
انسان به عنوان ذهن شناسنده [ = سوژه ] در گذار دایمی از نادانستگی به دانستگی متحقق می شود .گذاری که بر امده ی پرسشگری انسان و پاسخهای او به این پرسش ها و نیز باز تولید این پرسش ها و پاسخ ها در روند بی پایان پرسشگری ... دیدن ادامه ›› است ...

پزسشگری مستلزم دو احساس انسانی حیرت و تردید است...

آگاهی از نادانستگی، نقطه آغاز فلسفه بود . پرسشگری عمدتا بر محور حیرت ممکن شد . افلاطون از زبان سقراط گفته است که حیرت آغاز فلسفه است...

با ارسطو تبین فلسفه جهان مادی اهمیت عمده ای یافت و همین تبیین ، در تلفیق با غایت مداری کلام مسیحی ، فلسفه ای را بر بنیان پاسخهای دینی برای دوران قرون وسطی رقم زد . در این دوران فلسفه با محور قرار دادن پاسخ های کلامی ، با موجودیت خود که پرسشگری بود در تضاد قرارگرفت...

دکارت به نفی این فلسفه از طریق به پرسش در آوردن آن ، مبتنی بر شک و تردید اقدام کرد . در این نفی او قطعیتی جز این نیافت که : من می اندیشم پس هستم ...

شک کردن در همه چیز و به پرسش در آوردن هر موضوعی ، بنیان پیشرفت و تعالی انسان است.

حیرت به پرسش در آمده، اغاز شناخت است . پرسش آشنایی زداست و انسان را به شناخت واقعی رهنمون می گردد.

ادامه خواهد داشت...

پ .ن : سعی کردم خلاصه به گونه ای باشد که انسجام مطالب حفظ شود بلکه اگر علاقه مندی شرایط خواندن کتاب را نداشت ، بهره ای از این خلاصه ببرد

خود را بفروشی به کسانی به چه قیمت؟
از خوان جهان خوردن نانی به چه قیمت؟
تا شاعر دربار شوی کیسه بدوزی
مدحی بنویسی و بخوانی به چه قیمت؟
دُردانه‌ی لفظ دَری خویش به پای
هر خوک و سگی بازفشانی به چه قیمت؟
یک روز به این سوی و دگر روز به آن سوی
لنگان خرک خویش برانی به چه قیمت؟
هر جا به چراگاه رسیدی فکنی بار
چشم و شکمت را بچرانی! به چه قیمت؟
دربند کنی مردم آزاده‌ی دوران
تا خویشتن از بند رهانی ... دیدن ادامه ›› به چه قیمت؟
این چرخ فسونکارتر از توست! حذر کن!
مشت تو شود باز، زمانی! به چه قیمت؟
از آن خودت باش که ارزنده‌ترینی
خو را بفروشی به کسانی، به چه قیمت؟



" ساناز_رئوف "
از کتاب ماهی ها هم تشنه می شوند
انتشارات فصل پنجم

به یک اشاره پریشان شد و منظم شد
دلم شکست، ولی در ازاش محکم شد

کسی که خود محک سنجش حقیقت بود
دروغ هاش برای دلم مسلم شد

دوای درد جهان بود و آفت دل من
شراب بود که در استکان من سم شد

برای رفع ملال رقیب زخمم زد
اگر چه باز خودش روی زخم مرهم شد

مرا چه سود از این زندگی؟ که روز نخست
نفس برآمد و ناکامی ... دیدن ادامه ›› ام دمادم شد!

عقاب، بال و پرش گوشه قفس پوسید
برای بال مگس آسمان فراهم شد

مرا به یاد خطای بزرگ خویش انداخت
صنوبری که به تعظیم سبزه ای خم شد


#محمدرضا_طاهری
از کتاب لوطی کشی
انتشارات فصل پنجم

دیده می بندم و نمی خوابم
در سرم تا سپیده‌دم غوغاست

دردِ زه دارم و نمی زایم
طفلِ من آگه از غم دنیاست

هر که آید گمان برد او را
که حساب از تمام خلق جداست

کیسه می دوزد و نمی داند
جای آکندن کدام بلاست

بوی داغ است در مشام جهان
ای شکم‌بندگان کباب کجاست؟!

مرگ حقّ است، ور ... دیدن ادامه ›› گذشت کنید
آخرالامر حق به دست شماست!

سیلِ ویرانگر عمارت ها
بادِ روبنده‌ی روایت هاست

آوخ از نامه ای که مخدوش است
آوخ از قصه ای که بی معناست

آوخ از شالِ پر نگارِ شعف
که طنابی به گردن رویاست

دل به گرمای آفتاب مده
قصد او بال های مومی ماست

هیچ دلداری آنچنان خوش نیست
عشق دریافتی قرین خطاست

ره نبرده ست کس به خلوتِ کس
آدمیزاده عاقبت تنهاست



#سمانه_کهربائیان
از کتاب التیام
انتشارات فصل پنجم

سال جدید خنجر نامردی، سال جدید از همگان خوردن
سبحان ربّی از غم بی پایان، سبحان ربّی از غم نان خوردن

مشغول شرب معصیت شعریم، شهوت پرست مست شکم سیری
با مارهای شانه ی صد ضحاک، از مغز خام و خون جوان خوردن

یک شمع کاش سهم وطن می شد، از سفره ی طلای سیاه اما
از هیچ سهم ما غم و بغض است و انواع داروی سرطان خوردن

سمّ و سیاست و سرِ سرخ و سل، سلول سرد و سرفه و سرما بود
در هفت سین شاعرِ ممنوعه، این مرده ی ... دیدن ادامه ›› دچار تکان خوردن

تلخ است این که با همه شیرینیت، در تلخی زمانه بیاویزی
شاعر شوی و با همه وسواست، عادت کنی به زخم زبان خوردن

ناچار در فشار بگیرندت، کوتوله ها به کار بگیرندت
زجری است با هویت اقیانوس، آب از دهان قطره چکان خوردن

با کرم و کود و تاول و تنهایی، حمال درد شاعری ات باشی
دنیا به باد داده غرورت را، تا بشکنی در این دَوران خوردن


#علی_بهمنی

از فکرت عقلی به فکرت قلبی؟
واقعیتش اینکه " فرانی و زویی " همیشه در وهله اول نام داریوش مهرجویی ( البته مهرجویی قبل از دهه 80) را به ذهنم می آورد و بعد نویسنده اش جی.دی. سلینجر.... شاید دلیل اصلی اش ارجاعی در فیلم هامون باشد که توی این سال ها تمام یا بخش هایی از آن را بارها و بارها تماشا کرده ام. ..صحنه قرار ملاقات در کتابفروشی کتابسرا.... حمید هامون نسخه ی انگلیسی فرانی و زویی، را به مهشید می دهد و می گوید : « این یه چیزیه پر از درد و راز و رمز و عشق... »
و البته فیلم سینمایی پری، که مهرجویی ذیل عنوان "برداشت آزاد" از داستان سلینجر (بدون اجازه رسمی از نویسنده) ، در سال 1373 ساخت و همین باعث اعتراض سلینجر شد. وکلای نویسنده آمریکایی از اکران فیلم در جشنواره فیلم های ایرانی در مرکز لینکلن در سال 1998 و البته بقیه آمریکا جلوگیری کردند.
با خواندن کتاب( ترجمه میلاد زکریا،چاپ اول1380) متوجه شدم فیلم دست بر قضا در صحنه های بسیاری به روند اتفاقات و ماهیت شخصیت های کتاب پای بند بوده .. حتی انگاری مهرجویی برخی از دستورصحنه ها را عینا از توضیحات متن کتاب برداشته.. تفاوت ها شامل تعویض اسامی و جابه جایی چند صحنه در ترتیب توضیحات کتاب است و البته اضافه کردن اسامی و ظواهر عرفان شرقی و ایرانی در فیلم.
سلینجر از مضامین فلسفی و معنوی شرقی و غربی از جمله بودیسم، معنویت مسیحیت ارتودکس و هندوییسم و.. برای نگارش کتابش تاثیر گرفته است اما به نظرم شاید به دلیل نگاه کم عمق و متفاوتش تاثیرگذاری چندانی ندارد و منجر به درک شهودی و ژرفی از این مقولات در من نشد. اما سلینجر مهارت بالایی در به کارگیری کلمات در متون پر حرف ... دیدن ادامه ›› دارد و در این اثر( فارغ از ترجمه نه چندان دلچسبش) این کار را به خوبی انجام داده. به نقل از جان آپدایک، نویسنده شهیر آمریکایی، سلینجر واژه ها را می جوید تا چیزها را تبدیل به سوبژکتیویته انسانی کند. منظور آپدایک از چیزها برایم روشن نیست آیا سلینجر چون کیماگری کلمات را به فاعلیت انسان اهل ایمان بدل می کند؟
**
با اضافه شدن برخی از مضامین عرفان اسلامی شیعی به بهانه ایرانیزه کردن کتاب سلینجر مسائل در فیلم پری مهرجویی بغرنج تر هم شده است.... برداشت سینمایی آن همه « درد و راز و رمز و عشق » که مهرجویی از زبان حمید هامون در مورد کتاب فرانی و زویی، ابراز داشته بود، به بیان های تصویری پرتصنع، سانتیمانتال و اطواری و حتی شاید در جاهایی ارتجاعی بدل شده که البته نگاه مردمدارانه نسبت به عرفان را نیز تکرار می کند. مردمحورانه از این رو که زنان همچنان به عنوان رهروان نابلد و ناپخته ی نازنازی راه طریقت همواره باید از مردی در اینجا حتی نه یک شیخ پیر که برادر جوان راه بجوید و نجات یابد.
پری، صرفا کوشش نمایشی به نظر می رسد که از جوشش، عیان و اسرار و مضامین عرفانی و شهودی واقعی در آن خبری نیست. شناخت و نمایش سلوک در این فیلم عمقی ندارد.(آیا واقعا می شود سیر و سلوک عارفانه را سینمایی کرد؟) به هر حال مهرجویی فیلمساز بورژوازی است. در فیلم پری درک مغشوش و انتزاعی از عرفان یا روایت عارفانه به دست می دهد. رفتارها و کنش آدم ها از سر درد به نظر نمی آید. رنج ،درد و حتی عشق در پری نامحسوس است. کل اثر بر عکس هامون زخمی و بی قرارت نمی کند.
فرانی تبدیل به پری شده که چادر عبایی می پوشد و صبح زود از خانه بیرون می زند و با کفش پاشنه بلندش تق تق از زیر بازارچه می گذرد تا برسد به دانشکده ادبیات و در کلاس خالی روی تخته سیاه به جای متنی از اپیکتتوس،( فیلسوف رواقی یونان باستان) ،که فرانی از حفظ نیمی از آن را آنجا نوشته و پاک کرده بود، جملات و کلماتی مثل از فکرت عقلی به فکرت قلبی... عدم.... همه ناتمام اند و...می نویسد.
کتاب سبز رنگی به نام " راه زایر" که فرانی با خواندنش دچار بحران روحی و وجودی شده و از نفس و زشتی هایش آگاهی یافته است در پری "سلوک" نام گرفته ..
فرانی برای دوست پسرش لین، هتگامی که در رستوران دنج شهردانشگاهی اش نشسته و مشغول خوردن پای قورباغه است از کتاب مرموز می گوید که نویسنده گمنام آن یک رعیت روس در قرن نوزدهم است ؛ " این یارو می خواد بدونه توی انجیل اون جایی که می گه باید یکسره دعا کنید معناش چیه."*
پری از تهران به اصفهان می رود تا پسرعمو و نامزدش، منصور را ببیند و در رستوران در حالیکه پسر چلوکباب و دوغ می خورد پری از یک دهاتی اهل طریقت از خراسان چند قرن پیش برایش می گوید که نویسنده کتاب سبز است؛ " این آقا هم یک روز تو یک کتابی برمی خوره به اون گفته امام صادق که از مزایای ذکر خدا می گه..که هر چی بیشتر بگی بهتره و این بابا می خواد بدونه چقدر بیشتر و اونوقت راه می افته از این شهر به اون شهر به دنبال یک پیری شیخی که بهش یاد بده چجوری باید مدام ذکر بگه " ** . اون رعیت روس که فرانی رو با نوشته اش دگرگون کرده هم شروع می کنه همه روسیه رو گشتن دنبال کسی که بتونه بهش بگه چه طور باید بی وقفه دعا کرد و باید چی گفت.
پری تو راهروی توالت رستوران شیخ جوان و چشم روشنی می بیند که مدام دهانش به ذکر است و سپس غش می کند..."یک شکر تو از هزار نتوانم کرد"
داداشی که قرار است زویی باشد برادر بزرگتر پری است. در گذشته این مراحل را سپری کرده و ذکرهای مختلف گفته و روزهای بسیار روزه گرفته و ریاضت های زیادی کشیده ..به خواهرش گفته وقتی نه ساله بوده با ابوسعید ابوالخیر، زیر کرسی ابگوشت خورده... زویی هم در همان سن با مسیح در آشپزخانه قهوه خورده... از اینکه برادرهای بزرگترشان آنها را تبدیل به هیولاهای همه چیزدان کرده اند، نق می زند ...اما داداشی/زویی دچار فروپاشی روحی پری/فرانی نشده و طریق سلوک صحیح و نجات را یافته است. به اصرار مادرشان اعظم جون/بسی، با خواهر نازنازی زیبایش حرف می زند و بالاخره او را از بحران می رهاند. قرار می شود دیگر دل به یار باشد و سر به کار....
*
مهرجویی در دانشگاه یو سی ال ای فلسفه خوانده و قبل از این دوران زوال متاخرش، کلام و مصاحبه هایش واجد ارزش به سزایی بوده مثلا مجید اسلامی و مانی حقیقی در مجله هفت( مرداد83) برای اینکه مهرجویی راضی شود در مورد فیلم مهمان مامان حرف بزند، از داریوش شایگان(فیلسوف ایرانی) و رفیق مهرجویی خواهش می کنند در یک گفتگوی جمعی با حضور او شرکت کند. بحث های خوبی هم در می گیرد اینکه تنش میان استدلال و سرسپردگی ، منطق و ایمان از مضامین اصلی فیلم های مهرجویی است. از هامون و پری و بانو ...تا حتی مهمان مامان.
اما پری، فیلم مایوس کننده ای است. به نظرم بازی نیکی کریمی، در این فیلم یکی از بدترین بازی ها در سینمای قلمداد می شود و ضربه ای مهلک دیگری بر کلیت فیلم است.
***
سلینجر( 1919-2010) را جالب ترین داستان نویس معاصر آمریکا نامیده اند. او در قرن بیستم علاقه همگان را در آمریکا جلب کرد و به قله های شهرت نشست اما از شهرت بیزار بود و به شدت منزوی... با ساختن فیلم از آثارش به شدت مخالف بود. وقتی الیا کازان پیشنهاد به صحنه آوردن ناطوردشت را به او داد، گفت: « هولدن( قهرمان رمان) خوشش نمی آید.»
سلینجر تنها نویسنده پس از جنگ در آمریکا است که آثارش مورد توجه جوانان قرار گرفته بود.آثارش به طور کل در نقد جامعه غربی ارزیابی شده است. فرانی و زویی در سال 1961 هیاهویی بسیاری به پا کرد. دو هفته پس از چاپ صد و پنجاه هزار جلد از آن به فروش رفت. سلینجر از سال 1965 تا 45 سال بعد هنگام مرگش داستانی چاپ نکرد و رازآمیز و گوشه گیر و به دور از هیاهو ماند..
شک دارم که استقبال بی کم و کاست از ایده های متاثر از عرفان شرقی و بودیستی با خوانش سلینجر در آثارش ، از ریشه های اقبال کنونی جهان سرمایه داری از بودیسم و حکمت های شرقی مصادره شده به نفع مطلوب نباشد.

(*) و (**) جملات مستقیم از متن و فیلم

خداوند قلب را نه با افکار که با دردها و تناقضات راهنمایی می‌کند.

گره به روی گره می زند گرفتاری
دگر چه چاره کند این دچار ناچاری؟

گشوده هر طرفی راه و دام بنهاده است
به بند می کشدم اختیار اجباری

که ایم؟ خیل اسیران به چنگ مشتی خاک
نصیب اندک برده ز فرط بسیاری

به هر طرف نگری چهره ها چنان دژم است
که هر که راهی جنگ خود است انگاری

زبان گشای و بگو دهر! این چه نفرینی است؟
که هست ... دیدن ادامه ›› در رگ خشکیده ی جهان جاری

نمانده راه رهایی درخت پا در بند!
جز این که هستی خود را به خاک بسپاری

ز خاک سوخته روییده ام ندارم باک
ز تنگدستی این عهد بی بر و باری



#حسین_بیگی_نیا
از کتاب مجلس کوران
انتشارات فصل پنجم

خدایگان شما بردگان ناچیزم!
به من سجود برید، از غرور لبریزم!

که قوت غالبِ درماندگان به دست من است
به خلقِ غم‌زده نان داده خاکِ زرخیزم

منم یلی که رعیّت پناه برده بدو
منم که با همۀ غول‌ها گلاویزم!

منم عیار حقیقت، منم ممیّز حق!
منم که سنجه‌ی زهد و ملاک پرهیزم

که هرچه حکم کنم عین ... دیدن ادامه ›› عدل و انصاف است
جهان معطّل انشای منع و تجویزم!

شقاوت است نگاه ملامت‌آلودم
سعادت است کلام محبت‌آمیزم

غزال شور و شعف سر نهد به فتراکم
سمند عزّ و شرف تن دهد به مهمیزم

از این که قانع و فرمان‌برید خشنودم
دراز باد چنین عمر رقت‌انگیزم!



#سمانه_کهربائیان
از کتاب التیام
انتشارات فصل پنجم

چو عمرت در پی دانش نهادی
در تنگی به روی خود گشادی
دو صد فاضل اگر در بستر افتند
بدون زر کسی دارو ندادی

«نئوگلستان»
پدرام ابراهیمی

یکی را از علما پرسیدند که « فلانی با ماه‌رویی به خانه شد و اکنون در خلوت نشسته و درها بسته و دوشاخه‌ی تلفن کشیده و بقیتش را هم لازم است بگوییم یا همین مقدار کفایت می کند؟ » گفت: « عجب! خب؟ » گفتند: « خب به جمالت. آیا هیچ باشد که پرهیزگاری او به سلامت ماند یا دیگر کار از کار گذشته؟ » گفت: « اگر از مه‌رویان به سلامت بماند از بدگویان نماند. »

بیاید روز هولی در سماوات
که میرد ماه و تیر و دُبّ و کژدم

ولی روزی نمی‌بینم که مانَد
زبان یاوه‌گو از کار مردم

پیر دیگری به گوشه‌ای انتظار می‌کشید تا نوبتش شود. گفت:

« به آن کاری زبان را می دوانند
که خود خواهند و از آن ناتوان‌اند »

*******************************

" پدرام ابراهیمی "

از کتاب نئوگلستان