حافظ؟ مبارز؟ بخش های زیادی از این کار با تصویری که از شخصیت حافظ در طول سال ها خواندن غزلیاتش و زرین کوب و ندوشن و خرمشاهی و گوته و دادبه و فروزان فر در ذهن داشتم تفاوت داشت و البته که لزوما به معنای نادرست بودن روایت استاد غریب پور نیست، بماند که ویژگی شعر حافظ و تعریف رندی هم همین قابلیت تفسیرپذیری و تصویرپذیری چندگانه است. بارها ابیاتی توسط افرادی غیر از شخصیت حافظ بیان می شد که ابدا تصور نمی کردم حافظ آن غزلیات را به عنوان بخشی از روایتی گفته باشد که مثلا از زبان امیر مبارزالدین بوده است. تصور نمی کردم صحنه ی حضور عبید، اگرچه به عنوان یک نماد در دوران خفقان مورد استفاده قرار گرفته بود این همه بزرگ و طولانی باشد. جنبه های رندی و عاشقی را در مقایسه با حجم متن، کافی ندیدم. دوست داشتم از دوران گشایش، تصاویر بیشتری می دیدم. دوست داشتم رقص ها کمتر ... دیدن ادامه » شمایل سماع و گردش می داشت، چنان که هرگز حافظ را نمی توان آینه ی مولانا و فضا و عرفان او دانست.
از ابواسحاق هم دوست داشتم بیشتر می شنیدم.
یک شخصیت که در نیمی از داستان در کنار حافظ بود را هم به کل نشناختم ...
استفاده از قصاید و رباعیات گاهی در کنار غزلیات ناهمگون به نظرم رسید و شاید بیشتر لذت می بردم اگر سهم غزل بیش از این می بود. باری به قول حافظ "دفتر گل عیبی نیست که شود فصل بهار از می ناب آلوده.
در زمینه کیفیت کار اجرا و شرفی که بر روی صحنه عاشقانه می رقصید، از کارگردانی بگیر تا دستان عروسک گردانان چیزی برای گفتن ندارم، چنان که وقتی شما بهترین در نوع خود در ایران هستید، کمتر جای نقد از سوی آدمی نادان از هنر این کار باقی می ماند. تنها این که از موهای بسیار بلند و حالت دار و گاهی شکل حرکت و فرم اندام و سینه ی یکی دو عروسک مرد، احساس مردانه ای نمی گرفتم، چنان که وقتی بر می گشت باید از طریق ریشش متوجه جنسیتش می شدم.
این دومین کار بود از جناب غریب پور که می دیدم و در اولین فرصت باقی کارها را هم خواهم دید.

نمایشی شایسته ی تماشا درباره شخصیتی که می تواند نماد نقادی طنازانه اهل قدرت باشد و نقدی و نقبی به از یاد رفتن های دنیای معاصر هم می زند؛ آنجاست که به جای قهقهه می توانی در خود فرو بروی و لابلای خنده ی حضار گوشه چشمی تر کنی. این، داستان کریم شیره ای ست که به دنبال قبرش می گردد.
دیگر بگویم که نوشته ی کار را در کل پسندیدم. نویسنده پرتره ی هوشمندانه ای را به تصویر کشید. اگرچه حس می کنم متن دچار «کم گویی» در باب موضوع اصلی و گاهی «پراکنده گویی» ست، اما بازی چشم نواز و جاه طلبانه ی مجید رحمتی ضعف های اندکِ کار را نیز به خوبی به قوت تبدیل می کند.
طراحی صحنه و لباس و نور و صدا، همگی به خوبی در خدمت کارگردانیِ خوب این کار قرار گرفته است. استفاده از چندین اِلِمان و نماد از خاک و ابزار، تا دو نیمه لباس همزمان، درک بالای نویسنده و طراح-کارگردان را نشان می دهد. ببینیدش‌

نقد و نوشته های خوبی در مورد لانچر5 خوندم و بیشتر سخنی نیست. عوامل کار احترام و تحسین و مهر منو پذیرا باشند.

شب بخیر مادر تنها یک درام خانوادگی نیست، متنی روانشناسانه داره که از کاوش لایه های درونی یک مادر نسبتا جوان از بدو تولد، تا شناخت تضادها و چالش های آشکار مادری پیر از زمان ازدواج و پیش از اون صحبت می کنه. همچنین درامیه که ارتباط عجیب و خاص فرزند و مادر رو، اگرچه کمی متفاوت با روحیات مادر و دختر ایرانی هست، به خوبی پیش می کشه. این روایت، نحوه شکل گیری بسیاری از تعارضات روحی رو نشون میده؛ مثلا اتفاق دراماتیکی که ممکنه در زمان کودکی اتفاق افتاده باشه اما سالها بعد در ایجاد یک تراژدی بزرگ خودشو نشون بده. فکر می کنم دوستانی که با تحلیل رفتار متقابل (TA) آشنا باشند این متن رو می تونن به عنوان تمرینی برای بخشی از آموخته های خودشون در زمینه پیش نویس های زندگی استفاده کنن یا اساتید این حوزه، این متن رو مثال بزنن.
اما فارغ از متن کار که نمیشه با ارائه جملات ... دیدن ادامه » ماندگار ارزشش رو نشون داد، کیفیت بخش ایرانی این کار، یعنی آن چه روی صحنه می دیدیم رو می تونم بالاتر از متوسط ذکر کنم.
تصور می کنم کمی بازی بیشتر با نور، با توجه به داستان پر دیالوگ و صحنه ای که المان هاش هم تغییر چندانی نمی کنه، می تونست کمک کنه تا تماشاگران خستگی رو تجربه نکنن. باری فضای سنگین و افسرده و خسته ی این داستان هم بازی خیلی زیادی با نور رو نمی طلبید.
به وضوح مشخصه که خانم رحمانی، درک خیلی خوبی از متن کار داشتند و این مساله در تمام ژست و میمیک چهره شون هم خودشو نشون می داد و تصور می کنم از نقاط قوت این اجرا بازی باشکوه ایشون بوده. نقش ایشون ساده نماست اما ابدا ساده نیست و لغزش ایشون می تونست تصویر مستاصل بازیگر این متن رو خراب کنه.
اجرای کار کمتر جایی سینه ی منو چنگ زد، اما فکر می کنم این اتفاق تا حدود زیادی آگاهانه و به دلیل احترام کارگردان به یک متن غربی بود که در اون کمتر از ضجه و اشک و آه خبر می گیری. اما شخصا اگر قرار به تصویر کردن این نمایش می داشتم شاید از خانم بوبانی می خواستم ابعاد احساسی کار رو عمیق تر اجرا کنن.
با وجود نقد خفیفم به بازی خانم بوبانی، دلم میخواد فارغ از این نمایش، به شخصیت انسانی و پاک ایشون اشاره کنم و بگم با تمام وجودم ایشون رو و دغدغه های اجتماعیشون رو ستایش می کنم و دستشونو می بوسم.

به عقیده ی من حس شاعرانه ی اشعار در نیامده بود، شخصیت نرودا هم کمی سطح پایین و دم دستی ترسیم شده بود. واقعا نمی دونم از متن اصلی ست یا برداشت مترجم و کارگردان یا برداشت اشتباه احتمالی من.

صحنه خلوت، تنوع نورپردازی کم، بازیگران محدود و تنها چند ایده خلاقانه... این ها عیب کار نیستند، دقیقا نقاط قوت کار همین ها بودند که شیطنت جذاب نویسنده و کارگردان در استفاده از پراجکشن و محتوای پراجکت شده را نیز باید اضافه کرد.
کار از لحظه ی اول تا لحظه ی آخر رو به بهبود می رود و گویی تعمدی در آن است. اصلا طبیعی ست که داستانی اینچنین، از نقطه ی خشم درونی به انفجار برونی برود و یک شبه درام به یک تراژدی تام تبدیل شود و برای حدود ده دقیقه تمام قلبت را مچاله کند، چنان که نمی فهمی اصلا قلبت ضربان دارد یا نه، نفس می کشی یا نه.
صحنه ای کاملا ثابت را می بینی اما با استفاده از چند المان ساده، گویی نویسنده برای ذهن تو چند دوربین تازه و چند چشم بینا ایجاد می کند تا کار را با رویکردهای مختلف ببینی و بیندیشی.
گروه اجرایی تمیز و باشخصیت و مهربان و هماهنگی را از ورود ... دیدن ادامه » به سالن تا پایان اجرا دیدم که به لذتم از کار افزود؛ برخورد پایانی هادی احمدی نازنین با دوست نابینای من که برای تماشا آمده بود هم.
این کار همچنان و بسیار باید دیده شود. در شهرهای دیگر هم نمایش داده شود. اتفاق خیلی خوبی ست که متن های ایرانی به سوژه هایی که از بد روزگار سالهاست سوژه ی روزند بپردازند و از این باب نیز نفس کار هادی احمدی را ستایش می کنم.
از دوستانم هم شنیدم که هم نظر با خودم از انتخاب لباس بازیگران مرد و بازی یکی از بازیگران که احتمالا قابل تشخیص است، انتظار بیشتری داشتند.

ممنون میشم سبک کار هم در برگه پروفایل کار نوشته بشه.

خوبه اگر قبل از تماشای کار با فضای چخوف و اندیشه اش و طنز عمیقش آشنا باشیم. فکر می کنم مرغ دریایی را باید بسیار با تمرکز و دقت تماشا کرد و به جمله جمله اش اندیشید. ذات این کار دیالوگ های دودویی و تضارب اندیشه ی بسیاری دارد و شاید اجرایش نمی توانست مستقل از این موضوع باشد. رنج مقدس هنرمند، انسان، ذات هنر، خشم، خیانت، خوشبختی، عشق و بسیاری از چالش ها به خوبی از متن اصلی بیرون کشیده شده بود. فکر می کنم متن با کمترین اشکال و البته با درک بالایی از موضوع نگاشته شد. حس می کنم ورود و خروج بازیگران می تونست کمی جذاب تر اتفاق بیفته و این به هیجان کار اضافه می کرد. ترجیح میدم نام نبرم اما دو بازیگر زن این نمایش، نتوانستند تغییر یا ثبات احساسات مختلف را به خوبی اجرا کنند. نمی شود لحظه ای قبل در حال گریستن باشی و وقت ادای جمله هیچ حسی از آن اشک و بغض در تو نباشد. ... دیدن ادامه » باری من این کار را دوست داشتم

شیوه ی مشارکت دادن تماشاگران بسیار بسیار ضعیف اتفاق افتاد، آن قدر ضعیف که برای اولین بار و پس از حدود 200 تئاتر که دیده ام دلم می خواست صندلی ام را ترک کنم.
بازیگر نقش دادستان قابلیت تبدیل شدن به یک بازیگر حرفه ای را دارد. شیوه ی کارگردانی که به بداهه گویی بازیگران هم انجامید، تمرکز را بارها از بازیگران گرفت و چنان می نمود که داری تمرین یک گروه مبتدی را می بینی. متن کار هم تماما بر یکی دو جمله استوار بود که متاسفانه فکر می کنم به اندازه کافی درک هم نشده بود و جنبه های روانشناسانه ی کار ابدا ظهور و بروز مناسبی نداشت.

بازیگران شیرین در یک داستان بسیار ضعیف که با جزئیات شیرین متن، کاری کاملا متوسط رو به پایین را رقم زد

"به هم پیوسته" ای از "صدها جزء مینیمال"، از دکور تا متن و حتی نور و صدا. هریک از اجزا دنیای وسیع تری را در خود جا داده بود و این بر لذت تماشای کار می افزود. شیرین و دلپذیر بود، چنان که یک تماشاگر بدپسند در حوزه کمدی مثل من را بسیار به ذوق آورد. اگرچه با بیش از سی نفر از دوستان به تماشای اجرا رفتم اما کاش به اجرای آخر کار نمی رسیدم تا دوستان بیشتری را برای تماشایش ترغیب کنم.

کار تر و تمیزی بود اما بسیار ساده شاید هم زیادی ساده و ایرانی پسند (بدون هرگونه تحقیر، از دیدگاه جنبه های احساسی و خانوادگی). به این دلیل به نظر می رسه زلر رو باید در آینده بیش از این ها در کشورمون ببینیم.
بازی خوب آقای کرامتی را تنها نقطه قوت در بازیگری کار می دونم و بازی های متوسط سایر بازیگران هم از قوت کار می کاست.
در مجموع از دیدن این نمایش چندان راضی نیستم و با ارفاق 3 رو مناسبش می دونم.

از خشم نوشته های قدیمی ام گذاشته ام، در تضمین این نمایش بی حجاب؛ همان چیزی که نیاز امروز "عموم جامعه" ی ماست، نه تنها قشر تئاتری:

امنیت شلوارمان را دریده،
بهشت را که "خودمان انتخاب کرده ایم" جهنم شود،
پروا نمی کنیم وقتی راست و چپ یک جمله را غِرغِره می کنند.
نمی پنداریم که اراذل و اوباشِ این یکی و خس و خاشاکِ آن یکی، یکی ست.
مرگ خاکستری چپاول را در همان جامی که به دستمان داده اند، سلامتی گویان تا ته سر می کشیم.
با ترسمان، فریاد نمی کشیم و او بی ترس جیبمان را می زند.
*
ما، نه بازیگران، که تنها، مصرف کنندگانِ تاریخیم،
مصرف کنندگانِ بی مقدارِ این زمین دم کرده.
تفاله های راست روده ی سیاست؛
ما مرده شور بُرده گانیم،
می آییم،
می زییم،
از ... دیدن ادامه » زیست بومِ زمین، انگل وار می خوریم،
درمانده، بر شاه و فقیه تعظیم می کنیم
و
می رویم.
"ما" "نمی خواهیم" "انسان زنده" ی این تاریخ باشیم.

از دیدگاههای مختلف، این کار یک اثر ارزشمند بود. به لحاظ محتوایی، زاویه دید بسیار متفاوتی دیدیم. دیدنش را با نمره ی ۴ توصیه می کنم

دقیقا همان قدر بی محتوا و بی کیفیت بود که فکر می کردم. به اصرار دوستان و به اکراه برای دیدن کار رفتم و بار دیگه بهم ثابت شد که متن و محتوا سهمش بسیار زیاده. به نظرم جای این سبک تئاتر، چنین صحنه ای نیست.
بازی ها و کارگردانی، کیفیت متوسطی داشت و البته که هیچ المان تخصصی دیگری در حوزه تئاتر وجود نداشت که بشه براش ارزش قائل شد.
سبک زیرکانه ی تبلیغ خانم ادبی در استفاده از چهره ها رو هم نپسندیدم. فکر می کنم بیشترشون مقابل کار انجام شده قرار گرفتند و احساس سوء استفاده داشتند.

همین که جرات نکنی راحت در مورد کار نظرت را بنویسی، همین که خودت را ملزم بدانی بروی و در مورد بعضی مفاهیم این متن مطالعه کنی، همین که رضا بهبودی عزیز و درخشان یا باران کوثری نقش های اول این کار نبودند و میلاد رحیمی که ابدا تشویق های سالن را شایسته و کافی برای حضور قدرتمندش بر روی این صحنه نمی دانم نقش اول کار را ایفا کرد، همین که اگر نمی دانستم که به تماشای متنی ایرانی نشسته ام شاید به سادگی باورم می شد که کار نویسنده ای آلمانی دارد، برای من که زیاد تئاتر می بینم مژده است، مژده برای یافتن نویسنده و کارگردانی که کارهای بعدشان را هم از دست نخواهم داد و با خیال راحت پیشنهادشان خواهم کرد. این کار را عمیقا متعهد به تئاتر دیدم، بدون این که شعار تعهد و مانیفست عشق به تئاتر بدهد. این را از این بابت میگویم که بسیاری از متن های فلسفی روایی ایرانی، چنان که مد ... دیدن ادامه » شده، از ریل اصلی نوشتار خارج شده و گاهی خام و گاهی نابخردانه ذات تئاتر را وارد متن روایت می کنند. نویسنده از این باب نیز شاهکار کرده و تعهد به تئاتر و افزودن درک و دانش به مخاطب را بسیار پخته در متن نمایش ارائه کرده است. همچنین با درک عمیقش نسبت به فلسفه ی تاریخ تو را به کنجکاوی در سیر تحول تاریخ کشورمان نیز سوق می دهد. شیوه ی پایان بندی و انواع سناریوها به من مخاطب احساس محترم بودن بیشتر می داد. وقتی به مرگ تصادفی یک آنارشیست فوی مشهور فکر کردم و شیوه روایت انواع پایان بندی هایش، دیدم که قلم رضایی راد می تواند فراتر از فو (فارغ از مبنای فکری احتمالا متفاوت) هم برود.
اجرای سوم این کار طولانی آن قدر روان بود که کمتر دیده بودم، طرح صحنه و دکور آنچنان جا افتاده، لباس ها متناسب، انتخاب تصاویر بی نقص و شیوه ورود و خروج بازیگران به صحنه آن قدر دلربا بود که با همه ی آنچه از مواد قندی و فسفر برای تماشایش سوزاندم، لذتی کمیاب را به من رساند.
من فرشته تاریخ را عمیقا دوست داشته، می ستایم و شاید اگر فهم بیشتری از این متن می داشتم این ستایش افزون می شد.
بسیار حیف خواهد شد اگر این متن شاعرانه ی فلسفی به زبان های دیگر و بر صحنه های بین المللی دیده نشود. تحسین می کنم تمام تماشاگرانی که یکصد و هشتاد دقیقه، یعنی دو برابر تماشای یک مسابقه فوتبال، با رعایت سکوت و تمرکز این کار را تماشا کردند و امیدوارم این نمایش بتواند به بهترین نحو، مخاطبان اهل دانش را جذب نموده، دیده و موفق باشد.
یک آرزوی سلامت هم برای دیسک کمر میلاد رحیمی عزیز در طول روزهای اجرا دارم، که بی شک فشار جسمی زیادی را هم از بابت نقشی که 180 دقیقه بی وقفه بازی کرد تحمل می کند.
ضمنا خالی از لطف نیست که بگویم من این کار را از کارهایی که پیشتر از آقای رضایی راد دیدم بیشتر پسندیدم.

متن خوب ایرانی را حمایت کنیم. بر اساس این خواسته، پروانه الجزایری، غلامرضا لبخندی و مختلف الاضلاع را می توانم کارهای برگزیده ام بدانم.
و اما در مورد کار: دو راس و دو گوشه که اضلاع را می سازند و این اضلاع با تغییر فاصله یا گشتن حول محور هر راس جهانی از اندیشه و تعامل انسانی را تصویر می کنند و همین است که وقتی این نمایش را می بینی هر لحظه به درکت از آنچه می بینی اضافه می شود. در اپیزودهای مختلف اضلاعی را می بینی که پیوستگی یک تاریخ لغزنده و نامطمئن را در عین شباهت و تکرار نشان می دهد. هیچ چیز در این نمایش قطعی نیست و همین هم زیباترش کرده. نویسنده و کارگردان به خوبی ارتباط بین اپیزودها را برقرار کردند، می توانم میزانسن این کار را عالی قلماد کنم.
طنز متن عالی و تمیز بود. بخش سهراب شهید ثالث برای من بسیار تاثیرگذار بود و لحظه ای اشک به چشمم آورد. جاودانکی ... دیدن ادامه » کوندرایی در گوشه ای از متن، پروپاگاندای دوران جنگ ها، تبادلات شبه احساسی دو جنسیت، گفتگوی دانا و دانا، احمق و احمق و چیزی بین این هردو، گفتگوی بین نهاد مذهب و هنر که توی دیگ سیاست با هم قُل می خورند، این ها همه پدیده ها و اجزای به هم پیوسته و پویای یک تاریخ اند و بی شک خیرآبادی با درک بالایی دست به نگاشتن این ها زده. ابعاد زیادی از این پدیده را هنوز برای خود مغفول می دانم و اگر فرصتی دست دهد مایل به دیدن دوباره ی اثر هستم.
در مورد بازی هم بگویم که بازی آقای فلاح بسیار منعطف و خواستنی بود؛ خانم حجار هم هنر این را به رخ کشید که بی کلمه ای اضافه و با کمی تغییر در لحن می تواند جملاتش را بسیار تاثیرگذار کند و اگر کمی صداسازی قوی تری از او می دیدیم، شاید می شد حضور او را بیشتر ستایش کرد.

خون به پا می شود نقاط قوت خوبی داشت، مثل کلیت متن، پرداخت عمومی درست و همراه کردن مخاطب به کمک المان های کلامی، حرکتی و احساسی. از طراحی چهره ی هدفمند چند تن از بازیگران هم لذت بردم. اما چند نکته منفی: یکی این که به نظرم نیازی به امروزی کردن بسیاری از دیالوگ های یک متن کلاسیک نبود و در واقع بدون اون ها هم، این نمایشنامه اهداف سیاسیش رو می تونست نشون بده. دوم این که عنوان ژانر اجتماعی به نظرم بسیار بهتر بود که به سیاسی تغییر پیدا می کرد و در چارچوب "اخته نبودن جامعه" که شعار کارگردان محترم بوده، از ژانر واقعی این کار استفاده می شد. مخصوصا که ما در این کار تقریبا چیزی از مردم ندیدیم و مشخص بود که نویسنده تمرکز خود را بر ترسیم فضای تماما کثافتِ نهاد قدرت و سیاست نهاده است. باری نفس به صحنه بردن این کار که یقینا تهدیدهایی از سوی تفکر سانسورچی در فرهنگ ... دیدن ادامه » کشور بهش سایه انداخته بود، ارزشمنده و جای تقدیر داره.
کاش صحنه ی خوب سالن ناظرزاده، بیش از این به المان های نزدیک به فضای نمایش آراسته می شود. صحنه را تقریبا خالی و کم جذابیت دیدم. شاید دو سه عنصر رومی بیشتر می تونست کار رو در بیاره.
گاهی شتاب زدگی در هنگام خروج از صحنه ی نمایش دیدم اما کلیت میزانسن کار را خوب تفسیر می کنم. در مورد موسیقی معتقدم شدیدا جای خالی موسیقی به عنوان یک عنصر مهم در تمام کار مشاهده می شد. این اثر، یک اثر کاملا سیاسی ست، بوی خون می دهد و فضای تماما تراژیک این کار بهتر بود تنها با چند قطعه موسیقی یا موسیقی نه چندان متناسب که متن یک جشن و یک مراسم بود آراسته نشه. شاید گاهی هم اصواتی از جنس موسیقی که نهیب هایی رو به مخاطب بزنه به کار اضافه می شد. این کار قدرت دیالوگ های عالی کنم رو افزایش می داد.
یک نقطه ضعف دیگه که به نظرم تمااااام کار رو تحت تاثیر قرار داده بود انتخاب اشتباه دو بازیگر بود که دلم نمیخواد اسم ببرم اما عجیب به کیفیت کار شوک وارد می کرد؛ مخصوصا وقتی این اشتباه در مورد انتخاب بازیگری صورت می گیره که قراره نقش محوری و کاریزماتیک در ارائه ی مفاهیم ایفا کنه. این متن و کارگردان (با وجود نقدهایی که بهشون دارم) قابلیت این که با بهره گیری از بازیگران حرفه ای تر، فن بیان بالاتر و توانایی صداسازی و خواندن آواز کلاسیک، اثر فاخری بیافرینند دارند. توضیح اضافه این که این متن شکسپیر کهنه نمی شود و بی شک تا انسانی بر روی زمین زندگی می کند قابلیت ساختن دارد، پس با امید به آقای طیبی، دوست گرامی آقای شکوهی و مجموعه ی کار، منتظر کارهای بهتری هم هستیم.

کاری پُر و پیمون، پر انرژی، فکر شده و پرشعور، سرگرم کننده، سهل و ممتنع، هماهنگ، خلاقانه و بسیار تمیز