اگر توانایی سفر در زمان داشتیم و به صد تا صد و پنجاه سال قبل برمی‌گشتیم و اگر در همان سالها توانایی سفر در ایران را داشتیم ، لابد سفری جذاب و عجیب و پرماجرا می‌شد ، سفری طولانی و گاهی سخت با امکانات آن روزها.

حال فکر کنید مسافرانی از آن‌سوی آسیا از مسیری طولانی و پرماجرا خود را به ایران رسانده‌اند و روایت‌های خود را نوشته و ماندگار کرده‌اند .

انتشارات طهوری سری کتاب‌هایی دارد با همین مضمون، خاطرات، یادداشت‌ها و نامه‌های ژاپنی‌هایی که در اوایل قرن بیشتم و در زمان قاجار به ایران سفرکرده‌اند و دکتر «هاشم رجب‌زاده»، استاد دانشگاه ریوکوکوی توکیو در دو دهه ۱۳۷۰ و ۱۳۸۰، هشت سفرنامه از آثار ژاپنی‌هایی را که در دوره‌های قاجار یا پهلوی به ایران سفر کرده‌اند یا حتی مدتی در کشورمان اقامت داشته‌اند به فارسی برگردانده است.

این کتاب‌ها جلدهای خاصی دارند، ساده و یکنواخت و نام کتاب‌ها هم با فونتی قدیمی خبر از محتوای کتاب می‌دهند. شاید جلد این کتاب‌ها شبیه کتاب‌های درسی باشد و یا مجله‌های قدیمی، اما داستان‌ها و روایت‌های عجیبی در دل خود دارند.

این کتاب بخشی است از کتاب گسترده‌تر او با عنوان داستان سفر سراسری قارۀ آسیا که در شماره‌های سال‌های ۱۹۱۰ و ۱۹۱۱ مجله جغرافیای طبیعی (به ژاپنی: چیگاکو زاشّی) چاپ شده است.

شاید معروف‌ترین آن «سفرنامه سوزوکی شین جوء سفر در فلات ایران» باشد.

خواندن خلاصه‌ای از زندگی و سفرهای او نشان‌دهنده ماجراجویی وی در آن دوران است. آن موقع که هیچهایک و بک پکری در کار نبود، سالهایی که مسافران مسیرهای زیادی را باید با پای پیاده طی می‌کردند، کشتی‌ها و قطارها بسیار کندتر از حالا بودند و برقراری ارتباط با بومی‌های هر منطقه سخت‌تر از حالا بود.

سُوزوُکی شین‌جوء (متولّد روز ۴ دسامبر سال ۱۸۷۳میلادی است  که در روز ۱ نوامبر سال ۱۹۵۷ در هشتاد و چهار سالگی درگذشت) در «ساسایاما» در ایالت کیوتو زاده شد و هنگام روانه شدن به سفر دور و دشوار خود از غرب تا شرق آسیا در میانۀ سال ۱۹۰۵، بسیار جوان و حدوداً 32 سال سن داشت. او در مدرسه‌ای  بودائی در ژاپن تحصیل‌کرده بود و در نوجوانی روانۀ سفری به دور دنیا شده و به امریکا رسیده بود و سال‌ها در دفتر بنیاد بودائی در نیویورک مشغول به کار بود. بعد از ۸ سال اقامت در آمریکا، برای گشت‌وگذاری دیگر در جهان با کشتی عازم  ناپل در ایتالیا شد. پس از دیدنِ این شهر و رُم، در دنبالۀ سفرِ دریاییِ خود به «آتن» و از آنجا  به «ازمیر» آمد و سپس روانۀ «استانبول» شد. از این بندر با کشتی نفتکش به بندر باتومی در روسیه آن زمان رسید و به قصد سفر به ایران با قطار به باکو و از طریق دریای خزر به انزلی آمد و از آنجا به تهران آمد. بعد از تهران از راه سمنان، دامغان، شاهرود، سبزوار  نیشابور به مشهد  و از آنجا  به قائنات و بیرجند و سیستان رفت. او می‌خواست که از مشهد به افغانستان و بعد به پیشاور در هندوستان برود. اما اجازه سفر به افغانستان نیافت و به ناچار از راه بلوچستان به هند رفت. در این مسیر از«تربت‌حیدریه»، «قائنات» و «بیرجند» و «سیستان» و دیگر آبادی‌های میان دشت کویر و کویر لوت گذشت و وصف آن‌ها را نیز به شرح سفر ایران خود افزود. او بعد از این سفر سه سال را در به امریکای جنوبی سفر کرد.

در این کتاب با وی از ابتدای ورودش به ایران از شمال تا خروج او از شرق همراه خواهید شد.

در بخشی از این کتاب می‌خوانید:

«پیشکش گرفتن و مقام فروختن در یاران قضیه آشکاری است و کسی از آن خشمگین نمی‌شود و ایراد نمی‌گیرد. این شیوه و رویه در همه دستگاه‌های مملکتی جاری است اعطای نشان هم فقط یک راه کاسبی برای شاه است. وزرا و روسای پایین‌تر هم به شاه تأسی می‌کنند و از فرودستان خود پیشکش و درواقع پول توجیبی میگیرند.»

«در این مسیر خانه و مسکنی از مردم محلی نبود. و گیاه و درختی هم دیده نمی‌شد. کم‌کم چشم‌انداز آشنای ایران که ‏بیابان برهنه و تهی است نمودار می‌شد. با تفاوت یک روز راه، از سبزی و خرمی به کوه و زمین بی‌بوته و درخت رسیدم. ‏چندان که پنداری منظره‌ی چشم نواز دیروز خواب و خیالی بیش نبود. هیچ چیز برای خوردن پیدا نمی‌شد. و فنجانی آب ‏هم برای نوشیدن به سختی به دست می‌آمد. علاوه بر این، محلی‌ها که از خارجی‌ها بدشان می‌آمد بار‌ها، ندانستم چند بار، ‏از لبه‌ی بام و روی ایوان خانه‌ها به رویم آب دهان می‌انداختند. در جایی که از دکاندار محل یک فنجان چای خواستم، بیش ‏از دو برابر قیمت یا پنج شاهی با من حساب کرد. فنجان و بشقابی را که دستم به آن خورده بود از خانه بیرون می‌آوردند و ‏در جوی آب می‌شستند تا پاک شود. هرگز با ظرف‌های خودشان در هم نمی‌شستند.»

خرید نسخه چاپی

خرید نسخه الکترونیک

سفرنامه بعدی «سفرنامۀ ناکامورا نائوکیچی، مسافر فقیر ژاپنی در ایران» است:

ناکامورا نائوکیجی در میکاوا در شهر کنوننی تویوهاشی در ایالت آئیچی ژاپن زاده شد. در جوان‌سالی‌اش، در سال ۱۸۸۷، با اندیشه‌ی تأسیس آیادیهای ژاپنی نشین در آمریکا،همراه شد و شوق تلاش در این کار داشت. اما با توفیق نیافتن این طرح به کسب و کار خود پرداخت. در سال ۱۹۰۱ هنگامی که ۳۶ سال داشت ، روانه‌ی سفری به گرد جهان شد، و مدت ۵ سال و ۱۰ ماه سرزمین‌های شرق و غرب آسیا، اروپا، آفریقا، و آمریکای شمالی و جنوبی و نیوزیلند و استرالیا را درنوردید.پس از بازگشت به ژاپن شرح سفرها و جهانگردی خود را به یاری اوشی کاوا شونروء تحریر و در پنج جلد منتشر کرد .

سفرنامه‌ی ایران ناکامورا، در جلد سوم مجلدات پنج‌گانه‌ی سفرنامه‌ی او منتشر شده است. 

برای سیاحت ایران، ناکامورا در میان سفرش به دور دنیا در روز هفتم سپتامبر ۱۹۰۲ از بمبئی روانه شد و با راه‌آهن از طریق احمدآباد به کویته رسید و قصد داشت که از بلوچستان وارد ایران شود؛ اما معموران حکومت استعماری انگلیس به او اجازۀ سفر از این مسیر ندادند... و او به‌ناچار به کراچی رفت و از آنجا در یک سفر سه روزه خود را به بندر بوشهر رساند و از آنجا راه شیراز و اصفهان و بعد تهران شد. در سفر بازگشتش، از تهران با دلیجان به بندر انزلی رفت و از آنجا با کشتی پستی_مسافربری خود را به باکو رساند.

او داستان‌های جالبی دارد از سفرهای پیاده و چاپاری و منزل به منزلی که در ایران داشته. از اینکه خیلی از آبادی‌ها که می‌رسیده محلی‌ها فکر می‌کردند که هرکسی که خارجیِ است لابد حکیمه و از او درخواست دارو می‌کردند و انتظار تشخیص و بهبود بستگان بیمارشان را داشتند.

خرید نسخه چاپی

خرید نسخه الکترونیک

«سفرنامۀ ایران، مسافر ژاپنی در ماوراءالنهر ایران و قفقاز» کتاب دیگری از این دست است:

این کتاب، متن ترجمه شده «سفرنامه ایران»،‌ نوشته «ماساجی انیووه» به فارسی است. انیووه آخرین مسافر ژاپنی به ایران در دوره «میجی» (سال ۱۸۶۷_۱۹۱۲، عصر تجدد ژاپن) است که شرح سفر خود را در فرصت‌های دست داده به صورت نامه‌هایی نوشته و به توکیو فرستاده و سپس آن‌ها را در قالب سفرنامه تنظیم و منتشر کرده است. او در سفرنامه‌اش اشاره‌کرده که به قفقاز و ترکستان، مرو، بخارا، «کراسنوودسک» (بندری در ساحل شمالی دریای خزر)، بابلسر، تهران، ایروان، قزوین، زنجان، میانه، تبریز و... سفر کرده است. وی در هر یک از سفرهایش جغرافیا و پیشینه آثار تاریخی آن منطقه را به همراه آداب و عادات اقوام آن منطقه، مورد توجه قرار داده است.

«اینووه» در این سفر با مقام‌های مهم در سیاست‌ و حکومت، در مناطق مختلف مسیرش دیدار و گفتگو کرده و اطلاعات گسترده‌ای درباره اوضاع و احوال لشکری و نظامی مناطق بازدید شده و وضع راه‌ها، ارتباطات، صنایع، بازرگانی و مالی این مناطق کسب کرد. این همه نشان می‌دهد که این شرق‌شناس جوان، با هدف و برنامه‌ای معین و برای تهیه گزارشی ویژه به ماوراءالنهر، قفقاز و ایران سفر کرده است.

خرید نسخه الکترونیک

#خونه_بمونیم

 کشور کرواسی که قرن‌ها در مسیر بین شرق و غرب قرار داشته در طول تاریخ خود تحت تأثیر امپراتوری‌های بیزانس، عثمانی، ناپلئون و اتریش-مجارستان قرار گرفته است. میراث فرهنگی غنی کرواسی، این کشور را به یکی از مقاصد مهم گردشگری تبدیل کرده است. قلعه‌ها، کلیساها، تئاترها، غذاهای خاص، شراب و موسیقی از جمله جذابیت‌های فرهنگی کرواسی محسوب می‌شود.

در ادامه با فهرستی از ۹ جاذبه فرهنگی کرواسی که برای آشنایی با تاریخ آن در جریان سفر به این کشور باید از آنها بازدید کنید آشنا می‌شویم.

شهر رییکا؛ پایتخت فرهنگی اروپا در سال ۲۰۲۰

این شهر با معماری نئوکلاسیک، مرکز پرجنب و جوش و بازار سرزنده خود یکی از جاذبه‌های گردشگری کرواسی است. بازار اصلی شهر از قرن نوزدهم تاکنون محل مهمی برای صرف غذا بوده است.

اگر در سال جاری میلادی به رییکا سفر کنید با توجه به انتخاب آن به عنوان پایتخت فرهنگی اروپا در سال ۲۰۲۰ می‌توانید از برنامه‌های فرهنگی ویژه آن بهره ببرید. قرار است در سال جاری بیش از ۶۰۰ برنامه فرهنگی از جمله نمایشگاه، نمایش، اپرا، کنفرانس، کنسرت و جشنواره در رییکا برگزار شود.

نمایشگاه‌های فرهنگی رییکا در موزه هنرهای مدرن و معاصر، خانه کودکان، موزه شهر و دیگر اماکن فرهنگی برپا خواهد شد. مصرف قارچ‌های سیاه و سفید شهر ایستریا در نزدیکی رییکا را که شهرت زیادی دارند به شما توصیه می‌کنیم.

زاگرب؛ شهر موزه‌ها

شهر زاگرب بازتابی از شکوه امپراتوری اتریش-مجارستان است. اکثر نقاط شهر را می‌توانید با پای پیاده کشف کنید. یکی از جاذبه‌های شهر زاگرب کلیسای جامع آن است. یکی از قدیمی‌ترین بناهای شهر هم کلیسای سنت مارک است. زاگرب بیشترین تعداد موزه را با در نظر گرفتن جمعیت در میان شهرهای جهان دارد. در میان این موزه‌ها می‌توانید از موزه میمارا که موزه هنرهای زیبای شهر است بازدید کنید. موزه شهر هم می‌تواند به شما برای آشنایی با تاریخ زاگرب کمک کند.

کرواسی به خاطر قهوه‌ها، روغن زیتون و شراب خود شهرت زیادی دارد. هنگام گشت و گذار در خیابان‌های قدیمی شهر از جمله تکالتچوا امکان آشنایی با قهوه کرواسی، روغن زیتون و شراب این کشور را خواهید داشت. خیابان تکالتچوا قرن‌ها یکی از سرزنده‌ترین خیابان‌های شهر بود. برای آشنایی با غذاهای محلی کرواسی نیز می‌توانید به بازار مرکزی شهر بروید. غذای گرنادیر مارسا را که نوعی پاستا با زیتون و پنیر است می‌توانید در پایتخت کرواسی امتحان کنید.

اواخر بهار جشنواره‌ای در بسیاری از خیابان‌های زاگرب برگزار می‌شود که بر جذابیت شهر می‌افزاید. تئاترهای خیابانی، جشنواره موسیقی، برگزاری نمایش و مسابقات ورزشی، پایتخت کرواسی را در این دوره بیش از پیش برای گردشگران جذاب خواهد کرد.

زادار؛ شهر بناهای تاریخی

شهر زادار تاریخی سه هزارساله دارد. برای آشنایی با بناهای تاریخی آن می‌توانید در خیابان‌های شهر به پیاده‌روی بپردازید. کلیسای سنت دوناتوس، بزرگ‌ترین بنای به جا مانده از دوران معماری پیش از رومانسک در کرواسی است. این کلیسا در قرن نهم میلادی ساخته شد. کلیسای جامع آناستازیا نیز می‌تواند یکی دیگر از مقاصد شما در جریان بازدید از زادار باشد.

شیبنیک با دو بنای ثبت شده در فهرست یونسکو

شهر شیبنیک دو بنای ثبت شده در فهرست میراث فرهنگی یونسکو دارد. اولین بنا کلیسای جامع سنت جیمز است که از قرن‌های پانزدهم و شانزدهم میلادی به جای مانده است. کلیسای جامع سنت جیمز به دلیل ترکیب معماری گوتیک و رنسانس از جمله جاذبه‌های گردشگری کرواسی محسوب می‌شود.

شهر شیبنیک چهار دژ تاریخی دارد که به دلیل هراس کروات‌ها از حمله امپراتوری عثمانی ساخته شده بود. نام دژ سنت نیکولاس در فهرست میراث فرهنگی یونسکو به ثبت رسیده است. شهر شیبنیک اصلی‌ترین محل تولید شراب در کرواسی است.

پریموشتن؛ جزیره‌ای که شبه جزیره شد

پریموشتن به دلیل فضای روستایی خود جذابیت زیادی دارد. این شهر در گذشته جزیره بوده و اکنون تبدیل به شبه جزیره شده است. تاکستان‌های پریموشتن شهرت زیادی دارد. عکس یکی از تاکستان‌های پریموشتن در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک قرار دارد.

از ساحل پریموشتن به عنوان یکی از زیباترین سواحل در کرواسی یاد می‌شود. در اواسط تابستان جشنواره‌ای فرهنگی در پریموشتن برگزار می‌شود. اهالی شهر در این جشنواره فرهنگ محلی خود را معرفی می‌کنند.

تروگیر با معماری رومانسک و گوتیک

از شهر تروگیر به عنوان «شهر موزه» یاد می شود. تروگیر یکی از شهرهایی است که بیشترین بناهای معماری رومانسک و گوتیک در اروپای مرکزی در آن حفظ شده است.

بخش قدیمی شهر در فهرست میراث فرهنگی یونسکو قرار دارد. در بخش تاریخی شهر می توانید از حدود ۱۰ کلیسا و بنای به جامانده از قرن سیزدهم میلادی بازدید کنید.

کلیسای جامع سنت لارنس یکی از بناهای تروگیر با معماری رومانسک و گوتیک است.

شهر اسپلیت و کاخ دایاکلیشن

بندر اسپلیت پس از زاگرب دومین شهر بزرگ کرواسی است. کاخ دایاکلیشن که از ۱۷۰۰ سال پیش بر جا مانده است مهمترین جاذبه فرهنگی اسپلیت محسوب می‌شود. نام کاخ دایاکلیشن در فهرست میراث فرهنگی یونسکو به ثبت رسیده است. بخش تاریخی شهر اسپلیت شامل خیابان‌های اطراف کاخ دایاکلیشن می‌شود.

از شهر اسپلیت به عنوان یکی از مراکز اصلی فرهنگ و تاریخ کرواسی یاد می‌شود. بازدید از موزه‌های شهر اسپلیت از جمله موزه هنرهای زیبا می‌تواند یکی از برنامه‌های فرهنگی شما در جریان سفر به کرواسی باشد.

جزیره خوار و ستاری گراد

جزیره خوار در مسیر کشتی‌رانی در دریای آدریاتیک قرار دارد. امری که باعث شده است این جزیره طی قرن‌ها به مرکزی هنری و فرهنگی تبدیل شود. تئاتر عمومی خوار یکی از اولین سالن‌های تئاتر اروپا بوده است. بازدید از این سالن تئاتر اکنون پس از ۲۰ سال نوسازی آن بار دیگر ممکن شده است. جزیره خوار یکی از مراکز اصلی ادبی کرواسی در دوران رنسانس بود. ستاری گراد در شمال جزیره خوار قرار دارد و یکی از قدیمی‌ترین شهرهای اروپا محسوب می‌شود. بخش تاریخی ستاری گراد در فهرست میراث فرهنگی یونسکو به ثبت رسیده است.

دوبروونیک؛ مروارید دریای آدریاتیک

از شهر دوبروونیک به عنوان مروارید دریای آدریاتیک یاد می‌شود. شاهکارهای معماری و فرهنگی این شهر از قرن‌ها پیش بر جای مانده است. دوبروونیک میزبان بسیاری از جشنواره‌های فرهنگی، کنسرت‌ها و نمایشگاه‌ها است. جشنواره تابستانی دوبروونیک هر سال برگزار می‌شود. در جریان این رویداد نمایش‌های تئاتر، باله و کنسرت‌های موسیقی در سطح شهر اجرا می‌شود. این جشنواره تابستان هر سال به مدت ۴۵ روز برگزار می‌شود.

#خونه_بمونیم